در پیکارهای جام جهانی ۲۰۱۰ بود که توپ رسمی این مسابقات، جابولانی، به خاطر "گرد" بودن بیش از اندازه بر سر زبان‌ها افتاد و از آنجایی که مهار آن در مقایسه با توپ‌های پیشین دشوارتر بود، وحشت دروازه‌بان‌ها را برانگیخت. حال توپی مشابه که "کارخانه گلزنی" نام دارد، قرار است توپ رسمی همه دیدارهای فصل جدید (۲۰۱۰ - ۲۰۱۱) لیگ دسته اول فوتبال آلمان، بوندسلیگا شود.
"گردترین" توپ تاریخ
شرکت آدیداس که از جام جهانی ۱۹۷۰ مکزیک تا کنون تولید و عرضه توپ برای این مسابقات را برعهده دارد، در هنگام برگزاری مراسم قرعه‌کشی دور نهایی جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی، توپ ویژه و رسمی این مسابقات، جابولانی را رونمایی کرد. این توپ که از ۸ تکه تشکیل شده، دقیق‌ترین یا به عبارتی گردترین توپ فوتبال محسوب می‌شود.
۶ تکه‌ای که در جابولانی از جنس مصنوعی هستند، با استفاده از فرایندی گرمایی به هم چسبانده شده‌اند. به گفته شرکت تولیدکننده - آدیداس - برآمدگی‌ها یا شیارهای ظریف قرار گرفته بر روی این توپ، سبب می‌شود که جابولانی در هر شرایطی بالاترین میزان کنترل را به بازیکن بدهد، پروازی ثابت داشته باشد و از این رو برای دروازه‌بان‌ها مهارپذیرتر باشد.
شماری از گل‌های جام جهانی بر اثر اشتباه فاحش سنگربان‌ها حاصل شدند که در کمال ناباوری از عهده مهار ضربه‌های صددرصد مهارشدنی برنیامدند. تعدد این اشتباه‌ها سبب شد که انتقادات نه تنها از دروازه‌بان‌ها، بلکه از "گردترین" توپ تاریخ هم بالا بگیرد.
"مایه ننگ"
جان‌لوئیجی بوفون، سنگربان لاجوردی‌های ایتالیا و یکی از بهترین دروازه‌بان‌های جهان، جابولانی را "مایه ننگ" خوانده و ایکر کاسیساس، دروازه‌بان تیم ملی فوتبال اسپانیا از «شخصیت مرموز و اسرارآمیز» این توپ جدید سخن گفته بود. البته این انتقادها از سوی شماری از بازیکن‌ها و سرمربی‌ها نیز مطرح شد.
لیونل مسی، ستاره تیم آرژانتین و بهترین فوتبالیست جهان، در همان زمان برگزاری مسابقات جام جهانی اظهار داشت: «بازی با این توپ هم برای دروازه‌بان‌ها دشوار است و هم برای ما. ما نمی‌توانیم به آن عادت کنیم.» برت فان مارویک، سرمربی هلند حتی گفته بود: «این توپ به هر سو پرواز می‌کند و حرکات بامزه‌ای از خود نشان می‌دهد.»
علیرغم این، مسئولین شرکت آدیداس این انتقادها را بی‌اساس خوانده و گفته بودند که ورود توپی جدید به بازار همیشه با استقبال همگان روبرو نشده و همواره انتقادهایی در پی داشته است.
اولیور بروگن، سخنگوی شرکت آدیداس در گفت‌وگویی با خبرگزاری ورزشی آلمان ضمن اشاره به این نکته گفته بود: «واقعیت این است که فناوری جدید به کار رفته در این توپ، به شکلی فشرده مورد آزمایش قرار گرفته و از تاریخ ۴ دسامبر سال گذشته میلادی (۲۰۰۹)، در لیگ‌های بین‌المللی از آن استفاده شده است».
"کارخانه گلزنی" در بوندسلیگا
در حالی که در مسابقات جام جهانی فوتبال در طی چهار دهه گذشته از توپی رسمی در انجام بازی‌ها استفاده می‌شده، توپ‌هایی که در رقابت‌های باشگاهی در آلمان به کار گرفته می‌شدند، بر حسب آن که تیم‌ها با کدام شرکت ورزشی قرارداد داشتند، متفاوت بوده‌اند.
حال مسئولین لیگ فوتبال آلمان قراردادی با شرکت آدیداس به امضاء رسانده‌اند که در طی چهار فصل آینده معتبر خواهد بود و طبق آن در تمام بازی‌های لیگ دسته اول و دوم، توپی واحد که "کارخانه گلزنی" نام دارد و از لحاظ ساخت مانند توپ جام جهانی ۲۰۱۰ است، استفاده خواهد شد. در حالی که بر توپ جابولانی ۱۱ رنگ مختلف نقش بسته بود، توپ جدید بوندسلیگا مانند رنگ‌های آرم این لیگ، سفید و قرمز است.
گفته می‌شود که لیگ فوتبال آلمان با بستن این قرارداد چهارساله مبلغ ۲۰ میلیون یورو دریافت خواهد کرد که قرار است طبق معیارهایی مشخص میان ۱۸ تیم لیگ دسته اول و ۱۸ تیم لیگ دسته دوم فوتبال این کشور تقسیم شود.
در حالی که راینهارد راوبال، رئیس لیگ فوتبال آلمان از «گامی در راه حرفه‌ای‌تر شدن بوندسلیگا و عادلانه‌تر شدن رقابت‌ها» سخن می‌گوید، موج انتقادهای بازیکن‌ها و سرمربی‌های تیم‌هایی که تا کنون با توپ‌هایی غیر از توپ جدید آدیداس بازی می‌کرده‌اند، همچنان ادامه دارد.
توماس مولر (چپ) ستاره آلمان در جام جهانی ۲۰۱۰ و گرد مولر از اسطوره‌های فوتبال آلمان هنگام معرفی توپ جدید بوندسلیگا
توماس توخل، سرمربی تیم دسته اولی ماینتس معتقد است که «توپ جدید بوندسلیگا به شکلی عجیب این طرف و آن طرف می‌پرد، انگار خرگوشی در شکم توپ پنهان شده. این توپ یک فاجعه است.»
یورگن کلوپ، سرمربی تیم بوروسیا دورتموند، حتی یک گام فراتر رفته و می‌گوید: «ما در بازی‌های آتی بوندسلیگا گل‌های فراوانی خواهیم دید و همچنین دروازه‌بان‌هایی که عملکردی چندان خوب از خود نشان نمی‌دهند. واردکردن این توپ رسمی بی‌شباهت به تغییر یکی از قوانین فوتبال نیست و مثلا به این می‌ماند که مسئولین تصمیم بگیرند اندازه دروازه فوتبال را بزرگ‌تر کنند.»
به گفته ینس لمان، دروازه‌بان پیشین تیم ملی فوتبال آلمان، «این توپ بدون شکل برای تماشاگران جذاب است، ولی نه تنها دروازه‌بان‌ها، بلکه بازیکن‌ها هم به آن به دیدی انتقادی می‌نگرند.»
به گزارش دویچه وله، علیرغم این انتقادها، لیگ فوتبال آلمان در تصمیم خود تجدید نظر نخواهند کرد و این "آشی" است که باشگاه‌های بوندسلیگا چاره‌ای جز خوردن آن ندارند. در هر حال، انتخاب نام "کارخانه گلزنی" بی‌دلیل نبوده، چون هم موافقین و هم مخالفین این توپ شکی ندارند که شمار گل‌های بوندسلیگا در فصل آتی بیشتر از گذشته خواهد بود.
